Huss Otylia
Pseudonim „Narogu”
Placówka Snochowice w Obwodzie Kielce AK
Kierownik Referatu V – łączność w Podobwodzie Niewachlów w Obwodzie Kielce
Urodzona w Baworowie pod Tarnopolem,
-wykształcenie i przygotowanie pedagogiczne zdobywała w Krakowie,
-w latach 30-tych uczyła jako guwernantka w domach na Pomorzu,
-ukończyła kurs PCK i odbyła praktykę w wojskowym szpitalu w Toruniu,
-od 01.09.1938 r., objęła swoją pierwszą posadę nauczycielską w Szkole Podstawowej w Cierchach (gmina Mniów).
-w sierpniu 1939 r. otrzymała kartę mobilizacyjną i została przydzielona jako sanitariuszka do wojskowego szpitala polowego w Jarosławiu. Wraz z całą kolumną sanitarną brała udział we wrześniu bezpośredni udział w walce pod Rochatyzmem.
-pod koniec września dostała się do sowieckiej niewoli z której udało jej się uciec i powróciła na ziemie kielecką,
-styczeń 1940 r. otrzymała skierowanie do pracy w Rudzie Strawczyńskiej, gdzie przez cały czas okupacji była jedynym nauczycielem. Dzięki jej staraniom udało się uruchomić naukę, która odbywała się w izbie wynajętej od Jana i Marii Kurczyńskich (w sąsiedniej izbie mieszkali właściciele co nie zapewniało nikomu komfortu),
-ostatecznie zajęcia zostały przeniesione do domu Żołądków, do budynku, który stał przy głównej trasie. Zdarzało się, że miała pod opieką prawie 100 dzieci. Klasy były łączone, a lekcje prowadzone na zmiany,
-bardzo wcześnie została wciągnięta do konspiracji przez Romana Kowalczyka „Konrad” – oficer wywiadu Rejonu Zachodniego ZWZ. Z racji, że lokal szkoły znajdował się w miejscu skąd można było obserwować ruch na drodze to było jej pierwsze zadanie. Od położenia budynku nadano jej też pseudonim „Narogu”
-od 01.09.1942 r. samorzutnie prowadzi tajne nauczanie,
-jesienią 1942 r. w jej mieszkaniu odbywały się pierwsze narady organizacyjne i utworzono skrzynkę kontaktową Podobwodu Niewachlów (dawny Rejon Zachodni),
-prawdopodobnie w tym samym czasie została mianowana szefem Referatu V – łączność Podobwodu Niewachlów. Osobiście przewoziła meldunki, rozkazy ale też prasę konspiracyjną,
-od 01.05.1943 r. – prowadzone przez nią tajne komplety zostały objęte zorganizowanym tajnym nauczaniem,
-październik 1944 r.- poślubiła Romana Kowalczyka „Rymwid”,
-jesień 1944 r. prawdopodobnie w tym czasie powierzono Otylii Kowalczyk funkcję przewodniczącej Gminnej Komisji Oświaty i Kultury Gminy Snochowice,