Olędzka Maria Stanisława

Maria Stanisława Olędzka

Pseudonim: „Sławska”,„Rawiczówna”

Komenda Okręgu Kielce

Córka Antoniego i Marii z Markiewiczów, urodzona 4 maja 1894 r. w Siedlicach.

Używała swojego drugiego imienia – Stanisława

-przed 1914 r. przeniosła się z rodziną do Kielc,

-od sierpnia 1914 r. do 1921 należała do Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego,

-od 1915 do 1918 r. członkini Polskiej Organizacji Wojskowej w Kielcach. prowadziła pocztę, kolportaż, ewidencję okręgu, była kurierką, a w ostatnich miesiącach (wiosna 1918 r.) była komendantką Oddziału Żeńskiego POW,

-od 1919 r. należała do Związku Strzeleckiego. Była członkiem Zarządu Obwodu i Oddziału Żeńskiego, w latach 1921-24 prowadziła bibliotekę i kursy dla analfabetów w Szpitalu Okręgowym (Wojskowym) w Kielcach. W 1926 r. została członkiem wspierającym, a rok później wypisała się zupełnie.

-na początku lipca 1920 r. zwolniła się z pracy w Dowództwie Okręgu Generalnego Kielce i wyjechała na front. Pracowała jako instruktorka oświatowa 4. Armii, a następnie 16. Dywizji Pomorskiej. Później przydzielona do Punktu Wymiany Jeńców w Baranowiczach.

-w październiku 1921 r. zwolniła się ze służby na własną prośbę,

-w okresie międzywojennym pracowała w bibliotece i handlu (jako kasjerka). Działała jednocześnie w Przysposobieniu Wojskowym Kobiet gdzie była instruktorką,

Rok 1917. Suchedniów. Ćwiczenia POW. Pierwsza z lewej Maria Stanisława Olędzka

-w 1939 r. prawdopodobnie wytypowana do działań w dywersji pozafrontowej, a jej dom przy ul. Czarnowskiej 14 miał być punktem kontaktowym,

-między 3 a 7 października 1939 r. do kieleckiego mieszkania Olędzkiej przy ulicy Czarnowskiej, dotarła z Warszawy pierwsza łączniczka Służby Zwycięstwu Polsce - Zofia Nowakowska „Irena”. Z tworzącym się w Kielcach ruchem oporu nawiązała kontakt za pośrednictwem „Rawiczówny”,

-dzięki nawiązanej przez nią kontaktom już na początku października przyjechał do Kielc z Warszawy kapitan dyplomowany Stefan Rychter „Stefan”. Ten oficer był oficjalnym pełnomocnikiem Dowódcy Głównego Służby Zwycięstwu Polski. Do jego zadań należało stworzenie podwalin nowej organizacji stąd od początku nawiązał kontakt z byłymi oficerami kieleckiego garnizonu,

-w tym okresie swoistym centrum życia konspiracyjnego w Kielcach był dom Stanisławy Olędzkiej przy ulicy Czarnowskiej 14, który już niedługo stał się pierwszą siedzibą Komendy Okręgu Kieleckiego SZP,

-przez cały czas okupacji była kurierką i łączniczką kolejno w: Służbie Zwycięstwu Polski, Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej.

Kielce ul. Czarnowska 14. Dom Olędzkich.

-w 1942 roku wyszła za mąż i zaczęła używać nazwiska: Olędzka-Daszewska),

-zmarła 3 października 1989 r. Pochowana na Cmentarzu Starym w Kielcach. Odznaczona m.in. Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Polskiej Organizacji Wojskowej, Krzyżem Niepodległości i Krzyżem Armii Krajowej.