Świeciński Wacław Jan

Świeciński Wacław Jan

Pseudonimy: „Brzeski”, „Dzięcioł”, „Ksawery”, „Stwosz”, „Tarzan”, „Tol”, „Tuwar”

Stopień wojskowy: podpułkownik

Komenda Okręgu Kielce Armii Krajowej

Komendant Główny NSZ

Dzieciństwo i wojsko

Urodził się 27 kwietnia 1896 w Kijowie w rodzinie Jana i Marii z Krzyżanowskich.

-w latach 1907–1914 uczył się w Korpusie Kadetów w Kijowie, gdzie uzyskał maturę,

Po wybuchu I wojny światowej ukończył Konstantynowską Szkołę Podchorążych Artylerii w Piotrogrodzie.

-od maja 1915 r. do listopada 1917 r. walczył w armii rosyjskiej jako oficer ogniowy i dowódca baterii 100 Brygady Artylerii Polowej. Wskutek kontuzji otrzymał urlop i wstąpił na Wydział Architektury Politechniki Kijowskiej,

-od 19 lutego 1919 r. był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej jako oficer do zleceń specjalnych Komendy Naczelnej. Potem jako dowódca batalionu uczestniczył w akcji niepodległościowej na Wołyniu,

-jesienią 1919 r. przedostał się do Warszawy i podjął studia na Politechnice Warszawskiej, ale po kilku tygodniach wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego. Zweryfikowany w stopniu kapitana,

-20 października 1919 r. objął stanowisko dowódcy baterii w 12 pułku artylerii ciężkiej, a

-26 października 1920 r. został  dowódcą dywizjonu w 14 pułku artylerii polowej. Uczestniczył wówczas w walkach z bolszewikami na froncie wołyńskim i litewsko-białoruskim,

-po zakończeniu wojny polsko-rosyjskiej pozostał w wojsku. Dowodził dywizjonem w 14 pułku artylerii polowej,

-w 1923 r. pełnił obowiązki dowódcy II dywizjonu 7 pułku artylerii ciężkiej w Poznaniu,

-13 października 1923 r. został przydzielony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu Normalnego 1923–1925,

-3 października 1925 r., po ukończeniu kursu i uzyskaniu tytułu oficera Sztabu Generalnego, został przeniesiony do kadry oficerów artylerii przy Departamencie III Ministerstwa Spraw Wojskowych z równoczesnym przeniesieniem służbowym do Oddziału IV Sztabu Generalnego na okres 6 miesięcy,

-skierowany do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu, jako kierownik referatu wyszkolenia,

-3 maja 1926 r. został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 r. i 21. lokatą w korpusie oficerów artylerii,

-7 grudnia 1926 r. został przeniesiony do 20 pułku artylerii polowej w Prużanie na stanowisko dowódcy III dywizjonu,

-26 kwietnia 1928. został przeniesiony macierzyście do kadry oficerów artylerii z równoczesnym przydziałem do dowództwa 20 Dywizji Piechoty w Słonimiu na stanowisko oficera sztabu,

-18 czerwca 1930 r. otrzymał przeniesienie do dowództwa 18 Dywizji Piechoty w Łomży na stanowisko szefa sztabu,

-2 kwietnia 1932 r. skierowany został na pięciomiesięczny II kurs doskonalący oficerów artylerii w Szkole Strzelania Artylerii w Toruniu,

-20 września 1933 r. został przeniesiony do 18 pułku artylerii lekkiej w Ostrowi Mazowieckiej na stanowisko zastępcy dowódcy pułku,

-w 1937 r. został przeniesiony do 30 pułku artylerii lekkiej w Brześciu na stanowisko zastępcy dowódcy pułku. W wyniku zatargu z dowódcą Okręgu Korpusu Nr IX, gen. Franciszkiem Kleebergiem, został przeniesiony do jego dyspozycji.

-z dniem 30 czerwca 1939 przeniesiony w stan spoczynku.

Okupacja niemiecka

-po wybuchu wojny obronnej 1939 r. nie dostał przydziału wojskowego.

-8 września zgromadził grupę żołnierzy z rozbitych oddziałów, z którymi dołączył do Grupy Operacyjnej Kawalerii gen. Andersa i został oficerem do zleceń-

-uczestniczył w walkach z Niemcami i Sowietami do 24 września, kiedy to przebił się z grupą żołnierzy przez pierścień okrążenia i wrócił do Warszawy.

-w czerwcu 1940 r. wstąpił do Związku Czynu Zbrojnego,

-od 26 sierpnia tego roku objął funkcję oficera sztabowego. Po powstaniu Konfederacji Zbrojnej, wojskowego pionu Konfederacji Narodu, został w niej szefem Oddziału III Operacyjno-Szkoleniowego Sztabu Głównego, którym kierował płk dypl. Tadeusz Kurcyusz ps. "Fiszer”.

-po podporządkowaniu się KZ Związkowi Walki Zbrojnej był organizatorem i kierownikiem sekcji artylerii i biura studiów artyleryjskich w pionie operacyjnym KG ZWZ,

-w maju 1942 r. skierowany na stanowisko szefa sztabu i zastępcy komendanta Okręgu Kieleckiego

-od 1 marca 1943 r. delegat komendy Okręgu do kierowania okręgowym Kedywem.

-3 czerwca tego roku został wezwany do KG AK, otrzymał zadanie objęcia funkcji organizatora akcji czynnej na Wołyniu w związku z planowaną akcją "Burza”.

-w październiku 1943 r. wystąpił z wnioskiem o zwolnienie do rezerwy. Jednocześnie jeszcze latem 1943 r. nawiązał kontakt z Komendantem Głównym NSZ płk. dypl. T. Kurcyuszem.

- 1 listopada 1943 r., uzyskawszy półroczny urlop w AK, wstąpił do Narodowych Sił Zbrojnych i został zastępcą Komendanta Głównego i szefem sztabu KG NSZ. Koncentrował się przede wszystkim na pracach koncepcyjno-organizacyjnych, problemach walki bieżącej i akcji scaleniowej z AK.

-20 grudnia 1943 r. mianowano go pułkownikiem NSZ. Po scaleniu NSZ z AK był przewidziany na nowego Komendanta Głównego NSZ i zarazem pełnomocnika dowódcy AK ds. scalenia. W rezultacie 20 kwietnia 1944 r. na spotkaniu z płk. dypl. T. Kurcyuszem zrezygnował z dotychczasowych stanowisk. Ukonstytuowana w tym czasie Rada Polityczna NSZ reprezentująca część nie scaloną z AK wydała dwa antydatowane rozkazy sygnowane przez płk. dypl. T. Kurcyusza, które informowały o zwolnieniu ppłk. dypl./płk NSZ W. Świecińskiego i mianowaniu mjr./ppłk. NSZ Stanisława Nakoniecznikowa-Klukowskiego ps. "Kmicic” p.o. Komendanta Głównego NSZ. Od W. Świecińskiego, który przybył na posiedzenie NSZ nie scalonego, zażądano bezwarunkowej rezygnacji ze stanowiska.

 -ostatecznie nowy Komendant Główny NSZ rozkazem z 6 maja 1944 r. przywrócił W. Świecińskiego na stanowisko szefa sztabu, ale już w połowie tego miesiąca urlopował go,

-na początku czerwca mianował z kolei inspektorem trzech Okręgów.

-24 lipca 1944 r. Rada Polityczna NSZ powołała na stanowisko Komendanta Głównego NSZ gen. Tadeusza Jastrzębskiego ps. "Powała”, który tego samego dnia wyznaczył W. Świecińskiego swoim zastępcą i pełnomocnikiem na teren okupacji sowieckiej.

-29 lipca Świeciński przedostał się na warszawską Pragę, skąd koordynował działalność czterech Okręgów.

Okupacja sowiecka

-po upadku Powstania Warszawskiego przekazał żołnierzom tych Okręgów rozkazy, aby unikali poboru do Wojska Polskiego i przechodzili do drugiej konspiracji, a najbardziej zagrożeni ewakuowali się na Zachód,

-w końcu października 1944 r. przeniósł się do Lublina, gdzie próbował zorganizować Komendę Ziem Wschodnich NSZ, opierając się na komendach Okręgu i miasta Lublina,

- 4 stycznia 1945 r. został aresztowany przez UB pod fałszywym nazwiskiem Wacław Perz i umieszczony w więzieniu na Zamku w Lublinie, razem ze swoim ojcem i żoną Barbarą. Przesłuchiwany przez NKWD i UB początkowo nie został rozpoznany. Po stwierdzeniu kim naprawdę jest, przewieziono go do centralnego więzienia przy ul. Rakowieckiej w Warszawie,

-6 lipca 1945 r. został oskarżony m.in. o najcięższe zbrodnie przeciwko państwu i "dążenie do obalenia demokratycznego ustroju”,

-18 lipca Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie skazał go na karę śmierci oraz utratę praw publicznych i obywatelskich na zawsze,

-27 lipca został ułaskawiony mimo negatywnej opinii sądowej przez dowódcę Warszawskiego Okręgu Wojskowego, gen. Włodzimierza Nałęcz-Gembickiego, który zamienił mu karę śmierci na 10 lat więzienia,

-22 lipca 1947 r., dzięki amnestii,  karę skrócono do 5 lat, które spędził w więzieniach we Wronkach i Warszawie,

-27 lipca 1950 r. wyszedł na wolność i zamieszkał w Radości, a później w Warszawie. Poddany ścisłemu nadzorowi ze strony UB, pozbawiony praw emerytalnych, pracował jako referent, a następnie kierownik działu w Przedsiębiorstwie Budownictwa Huty "Warszawa”,

-w 1961 r. przeszedł na rentę.

 Zmarł 1 czerwca 1978 r. w Warszawie.